Anime edilmiş, hareketli “GIF” ler İnternet’in yerel sanat formlarıdır. Fakat 25 sene sonra bile hala nasıl telaffuz edeceğimizi bilmiyoruz. Tek bir harfin telaffuzu üzerine birçok kelime döktük. Sekmeler, kelime arası boşluklar, email ve e-mail hatta internet’in büyük veya küçük harfle başlayacağı tartışmaları bile yapıldı.
Peki “GIF”‘i nasıl telaffuz ediyorsunuz ?
Burada üç ana başlık var:
- Yumuşak G– “Jif” gibi okunan “GIF”.
- Sert G– “Gif” gibi okunan “GIF”.
- ↓
[WPGP gif_id=”4488″ width=”600″]
“Yumuşak G” taraftarları için, bu problem 1987’de CompuServe mühendisi Steve Wilhite ilk GIF formatını tasarladığında ortaya çıkmıştı. Yarattığı şeyin telaffuz hakkında her zaman son derece kararlıydı. New York Times’a verdiği röportajda söylediği gibi:
“Oxford İngilizce Sözlüğü iki telaffuzuda kabul ediyor. Yanılıyorlar! O yumuşak G’dir, “JIF” diye okunur. Hikayenin sonu. ”
Bir şey icat etmenin en güzel yanı, onu isimlendirmek ve gelişmesiyle birlikte nasıl telaffuz edeceğine karar vermektir. Mucidin isteklerini onurlandırmak gerekmeyebilir, ama yapılması iyi bir şeydir.
Burada bir problem var: Bildiğimiz üzere Steve Wilhite ve CompuServe anime edilmiş, hareketli “GIF”i icat etmediler!
[WPGP gif_id=”4495″ width=”600”]
“GIF” formatının üreticileri ürettikleri formatın günümüzdeki şekliyle kullanılacağını öngöremediler. Asla döngü animasyon modelini hedeflememişlerdi. Compuserve 1989’da GIF89a modeline animasyon eklediği zaman, animasyon sadece tek bir kez oynatılabiliyordu. 6 yıl boyunca tüm animasyonlu GIF’ler son karede sona erdi.
4 aralık 1995’te, Navigator 2.0 beta’sı ile tekrarlı animasyonları “GIF”lere ekleyen Netscape’ti, Compuserve değil. Netscape “GIF” formatına, animasyonun birkaç kez veya sonsuza kadar oynamasına imkan verecek bir eklenti geliştirdi.
Günümüzde tüm animasyonlu “GIF”ler, içerisinde “Netscape2.0” izi taşırlar. Yani firma tarafından modern web-çağı icadı animasyonlu “GIF”lere yerleştirilen, dijital bir parmakizi de denebilir.
Peki bu gerçekten nasıl telaffuz edeceğimizi Netscape’in belirleyeceği anlamına mı geliyor ?
Tabiki de hayır!
Çünkü günümüzde “GIF”ten bahsettiğimiz zaman dosya formatından bahsetmiyoruz. İnternet tarafından oluşturulmuş ve popüler hale gelmiş, bir sanat şeklinden ve kültürden bahsediyoruz.
Modern “GIF” internet tarafından icad edilmiş ve aynı internet gibi kavrayışın ötesinde yayılmıştır. Erken “meme”ler, tepki “GIF”leri, hatalı animasyonlar, wigglegram‘lar, blingee‘ler, cinemagraph‘lar, ve Tumblr, Twitter, 4chan ve dump.fm gibi özel ağ sanatı topluluklarında yayılan çeşitli varyasyonlar gibi.
“GIF” sadece dosya formatı değildir, bir sanat türü ve kültürdür. Ve Wilhite’ın çabalarına rağmen, bu kültürün içindeki insanlar “GIF”i “sert G” ile telaffuz ediyorlar. 1980’lerin sonuna doğru BBS’ten ilk “GIF”imi indirdiğimden beri, “GIF”i “gif” gibi telaffuz ediyorum. Bu diğerleri gibi bana da doğal geldi. Yıllar boyu telaffuza tutuldum, hem de resmi telaffuzunu bilmeme rağmen.
Fakat Steven Wilhite’ın isteklerine veya anismasyonlu “GIF” sanatının kültürüne itibar etmemekle kendimi tamamı ile rahat hissedemedim. Ve geçen sene yeni bir yaklaşım takınmaya başladım:
“JIF formattır. “GIF” ise kültürdür.”
Wilhite’ın öncülüğünü şereflendirmek adına, tüm statik ve döngüsüz GIF’leri “yumuşak g” ile telaffuz ediyorum fakat animasyonlu GIF; bildiğimiz gibi Netscape tarafından geliştirilmiş, internet tarafından yaygınlaştırılmıştır. O yüzden hala “sert G” ile söylemekte ısrarcıyım.
[WPGP gif_id=”4499″ width=”600″]
Yorum ekle