8-10 Ekim 2016 tarihlerinde Türkiye’de paylaşım platformları Dropbox, Google Drive ve One Drive sansürlendi. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) bünyesindeki Erişim Engeli Kararları Görüntüleme ekranında yayımlanan resmi karara göre Google’ın bulut depolama servisi Google Drive hakkında 5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun uyarınca, “İdari Tedbir” uygulandı. Drive ve Dropbox kullanıcıları 1.5 gün boyunca kendi hesaplarına giremedi. 1.5 gün süren ve Türkiye’nin tamamının etkileneceği yasaktan yapılan uyarılar üzerine dün akşam saatlerinde vazgeçildi. Erişimin neden engellendiği ile ilgili resmi bir açıklama ise yapılmadı.

Yazılım endüstrisi için oldukça hayati bir role sahip kod yazma/ üretme ve dosya paylaşım platformu GitHub için ise erişim engeli,10 Ekim 2016 tarihinde neredeyse akşamüstüne dek devam etti.

Geçmişte Anayasa Mahkemesinin ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kararları göz önüne alındığında binlerce kullanıcısı bulunan ve kullanıcılarının bilgi ve düşüncelerini açıklama, karşılıklı paylaşma ve yaymalarına engel olunan dosya paylaşım platformlarına (Dropbox, Google Drive, Microsoft One Drive), ve sıkca kullanılan kod yazma/üretme ve dosya paylaşım platformuna (GitHub) erişimin engellenmesi açık olarak sansürdür. Alınan bu kararlar ve yapılan uygulamalar demokratik toplum düzeninin gereklerine aykırıdır. Temel hak ve özgürlüklerden olan ifade özgürlüğüne ilişkin alınan engelleme kararı ölçülü olmadığı gibi, en temel hak ve özgülüklerden ifade özgürlüğünü amacına uygun şekilde kullanılamaz hale koyan ve etkisini ortadan kaldıran bir sınırlamadır; temel hak ve özgürlüklerin özüne dokunan bir karar olduğu açıktır.

Türkiye’de internet siteleri ve sosyal paylaşım ağlarına yönelik engellemeler konusunda birçok hatalı ve eksik inceleme ile verilen kararların yanında bugün de görüleceği üzere artık bulut hesapları ve dosya paylaşım sitelerine yönelik de sansür ve karartmalar başlamıştır. Bu karartmalar hem sosyal hayata, hem eğitim ve sağlık sektörlerine, özel şirketlere, devlet kurumlarına ve dolaylı olarak teknoloji üretiminde bulunan teşebbüslere kabul edilemez bir sekte vurmuştur.
Bu sebeple;

• Türkiye’de binlerce bilişimcinin, şirketin ve eğitim kurumunun 7/24 kullanmakta olduğu bilgisayar kod deposu ve paylaşım servisi Github.com adresine uygulanan erişim engeli yasağının topyekün kaldırılmasını ve bu yasakların olağan hale getirilmemesini talep ediyoruz.

• Türkiye’de her tür sektörden çalışanın ve şirketin işlerini dayandırdığı dosya depolama ve paylaşım siteleri Dropbox, Google Drive ve One Drive sitelerine uygulanan engellemelere,

• Daha önce karşı karşıya kalınan Twitter, Facebook gibi sosyal medya sitelerinde uygulanan hesap kapatma v.b. sansür uygulamalarına,

• ISP’ler tarafından sağlanan İnternet bağlantısının devlet tarafından bilinçli olarak durdurulması ya da yavaşlatılması yönünde yapılan kanunsuz uygulamalara

ivedilikle son verilmesi gerekmektedir. Alınan erişim engeli kararları ve yapılan idari uygulamalar ile ifade özgürlüğü önündeki engeller kaldırılmadığı sürece Türkiye gerek AYM’de gerekse AİHM’de yüklü miktarda tazminatlar ödemek zorunda kalacaktır.
Bu son erişim engeli ve sansür olayında önemli olan husus, her hangi bir şirketin ya da platformun değil, Türkiye’de yazılımcıların içerik üretiminde işbirliği yaptıkları ve kod paylaştıkları github.com gibi bir ortamın bilişim teknolojileri alanında düzenleyici role sahip BTK tarafından erişim engellemesine tutulmasındaki gayri rasyonelliktir. Enformasyon toplumu iddialarına ters düşen vizyonsuzluk bir kez daha ortaya çıkmıştır.

Github ve uluslararası şirketler tarafından hayata geçirilen bulut depolama sistemlerinin en zayıf noktası olan merkezileşmenin de burada önemli bir rol oynadığı görülmektedir. Alternatif Bilişim Derneği olarak sansüre karşı olduğumuz gibi, merkezci bulut düzeninin bu bariz kırılma noktasında gayri-merkezi altyapı girişimlerine de selam ediyoruz.

Konu hakkında üyemiz avukat Faruk Çayır’ın yazdığı değerlendirmeye BURADAN erişebilirsiniz.