2016 Yolsuzluk Algı Endeksi Açıklandı

Türkiye’nin Yolsuzluk Sıralamasındaki Düşüşü Sürüyor!

Türkiye’nin Yolsuzluk Algı Endeksi puanı ve sıralamadaki yeri 2013 yılından beri çarpıcı bir biçimde gerilemeye devam ediyor. 2016 yılı Endeks sonuçlarına göre, bir puanlık düşüşle 41 puan alan Türkiye 9 basamak birden gerileyerek 176 ülke arasında 75. sırada yer aldı.[1] Türkiye’nin yolsuzlukla mücadele alanındaki gelişmeleri takip edememesi nedeniyle, önceki yıllarda alt sıralarda bulunan birçok ülke bu yıl ön sıralara geçti.

Avrupa Birliği ülkeleri ile karşılaştırıldığında Türkiye’nin, son sıradaki Bulgaristan ile aynı puana sahip olduğu görülüyor. G20 ülkeleri arasında 2014’te 10, 2015’te ise 12. sırada bulunan Türkiye, 2016 yılında da 13. sıraya düşerek endişe verici gerileyişini sürdürdü.

Türkiye, 19 ülkeden oluşan Doğu Avrupa ve Orta Asya liginde ise geçtiğimiz yıla göre bir basamak düşerek Gürcistan, Karadağ ve Sırbistan’ın ardından 4. sıraya geriledi. Endekste demokrasi deneyimi oldukça zayıf olan, yaygın hak ve özgürlük ihlalleri, istikrarsızlıklar ve toplumsal sözleşmelerin eksikliği ile dikkat çeken Suudi Arabistan, Brunei, Namibya, Botsvana ve Karadağ gibi ülkeler Türkiye’den daha yüksek sıralarda bulunmakta.

Yolsuzluk Algı Endeksi’nde ilk üç sırada Danimarka (90), Yeni Zelanda (90) ve Finlandiya (89) yer aldı. Endeksin son sıralarında Kuzey Kore (12), Güney Sudan (11) ve Somali (10) bulunuyor. Geçen yıla göre puanları en çok düşen ülkeler ise Katar (-10), Kuveyt (-8), Bahreyn (-8), Suudi Arabistan (-6) ve Güney Kıbrıs (-6) oldu. 2016 Yolsuzluk Endeksi sonuçları yolsuzluğun dünyadaki temel nedenlerinin; sosyal eşitsizlik, cezasızlık uygulamaları, otoriter yönetimler, kurumsal zayıflık, hak ve özgürlük ihlalleri, savaş ve ekonomik istikrarsızlık olduğunu gösteriyor.

Uluslararası Şeffaflık Derneği Yönetim Kurulu Başkanı E. Oya Özarslan “Türkiye’nin Endeks’teki düşüşünün nedenleri olarak yolsuzlukla mücadele alanında son yıllarda hiçbir gelişme yaşanmaması, ulusal ve uluslararası kurumların bu konudaki uyarılarının dikkate alınmaması, şeffaflıktan ve katılımcı yönetim anlayışından her geçen gün daha da uzaklaşılması ve kurumsal erozyon yaşanması sıralanabilir.” dedi. Özarslan “ekonomik olarak da zor bir dönemeçte bulunan Türkiye’nin bu gibi endekslerdeki seyrinin, uluslararası piyasalardaki konumu açısından da riskini artırmakta olduğunu” belirterek, “yolsuzluğun panzehrinin güçlü kurumları olan, kuvvetler ayrılığı ve denge ve fren mekanizmalarına sahip tam bir hukuk devleti olduğuna” işaret etti.

[1]Bir puanlık bir oynamayla sıralamada 9 basamak birden geriye düşülmesinin iki temel nedeni bulunmaktadır. Sıralama yalnızca ilgili ülkenin değil, diğer ülkelerin performanslarına göre de değişmektedir. Özellikle de 25-40 bandındaki ülkelerin sıralamaları arasındaki geçişkenlik oldukça fazladır. Bu aralıktaki; Sao Tome ve Principe, Surinam, Tunus ve Sırbistan gibi ülkelerin önümüze geçmesiyle sıralamadaki yerimiz değişmiştir. Daha az etkili olmakla birlikte ikinci neden ise değerlendirmeye alınan 8 yeni ülke bulunmasıdır.