Erkan Saka
TANIŞMA UYGULAMALARINDAKİ BALIK TUTAN ERKEK PROFİLLERİ VE EVRİMSEL PSİKOLOJİYLE BAĞLANTISI
2023 yılında görücü usulü evlilikler tarih olmaya, büyüklerimizden kalan hikayelere dönüşmeye başladı. Muhallebicide buluşmalar da tarih oldu diyebiliriz. Esra Erol’un sunduğu gibi evlilik programları da yasaklandı. Geriye sadece kısmetse olur kaldı. Haliyle insanlar eş bulmak için yeni arayışlara girdiler. Ve gözler ‘’Dating app’’ dediğimiz tanışma uygulamalarına çevrildi. Tinder, Bumble, Hupto, zumla ve daha niceleri.
Profil oluşturan kullanıcılar kendilerini en çekici şekilde tanıtarak, en güzel en yakışıklı fotolarını yüklüyorlar. Bu şekilde kullanıcılar sağa sola kaydırma yaparken kendilerini sağa kaydırtma (yani eşleşme) şanslarını arttırıyorlar.
Bu uygulamaları kullanan kadın kullanıcıların gözüne çarpan yaygın profillerden biri de balık tuttuğu fotoğrafları koyan erkek kullanıcılar oldu. San Francisco’da 10 erkekten biri, New York’ta 20 erkekten biri, Florida’da 5 erkekten biri, Tinder profil fotoğrafı seçerken ellerinde tutmuş oldukları balıkla olan fotoğrafı tercih ediyor.
Peki neden? Neden erkekler balık tutarken çektikleri fotoğrafları profil yapıyor ve bu fotoğraf gerçekten kadınların onları tercih etmesine mi yol açıyor?
Yakışıklı çıktıkları için, balıkçılığı sevdikleri için, hobilerini göstermek için ve daha bir sürü sebep sayılabilir. Ancak evrimsel psikolojiyle de bu tercihin bilinçaltında yatan sebebi açıklanabilir.
Evrimsel psikolojiye göre kadın ve erkeğin bir araya gelmesi üreme çabasıdır. Eş seçiminde neslin devamı gözetilir yani genlerin bir sonraki jenerasyona aktarılması amaçlanır. Bu sebeple başarılı üreme ve çocuk yetiştirme sürecinde eş seçimi çok önemlidir. Her iki tarafın da eş seçiminde stratejileri vardır. Kadınlar kaynakları bol olan ve bu kaynakları kendisine ve çocuklarına aktarabilen adayı seçer. Hayatta kalma şanslarını arttıracak olan bu kaynaklar; ısınma, barınma, yemek, su gibi ihtiyaçlar günümüzde para, statü gibi sıralanabilir. Bu kaynak sağlama ve kaynakları kullanma çocuğun yaşama şansını arttırır ve gelecek nesle gen aktarımı başarılı olur. Haliyle erkekler de eş adaylarını ararken bu kaynaklara sahip olduklarını ve bu kaynakları hem kadına hem de çocuklara aktarabileceğini gösterir. Bu erkek için bir taktiktir. Erkek bu taktiği uygulayarak kadın adayın kendisini seçmesini sağlar.
Evrimsel psikolog David Buss’a göre: Erkeğin bireysel çabalarıyla elde ettiği kaynaklar, bir adamın şans eseri elde ettiği kaynaklardan daha değerlidir. Kendi çabasıyla elde etme çalışkanlığı gösterir; bu da uzun vadeli kaynak tedariğini garanti eder.
Balık tutan erkek kadına ‘’Ben kendi balığımı kendim tutabiliyorum. Bu kaynak tedariğini sana ve çocuklarımıza garanti edebilirim. Kendi çabalarımla elde ettiğim kaynaklarım seni ve çocuklarımın yaşama şansını arttırır. Beni eş olarak seçebilirsin’’ mesajını bilinçaltından veriyor. Bilinçaltında bu mesajın iletildiğini evrimsel psikolojiyle açıklayabiliriz.
Profilleri sağa sola kaydırırken bu atalarımızdan kalma içgüdülerimiz etkili olup balık tutmuş erkek görünce o kişiyi tanıma, eş olarak seçme isteği uyandırıyor olabilir. Yani ilkel içgüdülerimizi dürtüyor olabilir. Tabii bilinçli olarak balık tutma fotoğrafının seçilmesi sadece bir hobi göstergesi ya da çok yakışıklı çıktıklarını düşündükleri için olabilir.
Son 10.000 senedir atalarımızla aynı evrimleşmiş psikolojik mekanizmaya sahip olduğumuzu düşünürsek atalarımızdan kalma içgüdülerle hareket ediyor olmamız çok da saçma olmayacaktır. Yani balık tutma fotoğrafını profil fotoğrafı yapmak akıllıca bir hamle olabilir. Atalarımızın izinden gidebiliriz…
REFERANSLAR
Nozari, A. (2022, June 21). Tinder CEO Announces Brand New Features That Will Transform The App. LADbible. https://www.ladbible.com/news/tinder-has-loads-of-exciting-new-features-20220613
Fabello, M. A. (2019). Here’s Why Tinder Men Think Their Fish Pics Will Lure Us In. Greatist. https://greatist.com/connect/fish-pics-on-tinder#All-of-us,-when-we-post-online,-make-choices-about-what-goes-up
Gökhan Korkmaz
